Bình Phước và Đồng Nai cân nhắc tác động môi trường nhất khi triển khai Quốc lộ 13C và cầu Mã Đà

Vì sao Bình Phước muốn tái lập cầu Mã Đà?

Cầu Mã Đà là một trong những dự án chiến lược trong quy hoạch của tỉnh Bình Phước, góp phần vào sự phát triển kinh tế của Tỉnh. Đây là cầu duy nhất có thể kết nối 2 tỉnh Bình Phước và Đồng Nai thông qua đường ĐT 753 thuộc tỉnh Bình Phước và ĐT 761 thuộc tỉnh Đồng Nai. Địa bàn giáp ranh giữa 2 tỉnh có đường tiếp giáp dài hơn 160 km, nhưng hiện tại kết nối giữa cả 2 đều gặp nhiều khó khăn, đặc biệt là phải vòng qua hệ thống giao thông của tỉnh Bình Dương.
Chình vì vậy, Dự án cầu Mã Đà trong tổng thể dự án xây dựng Quốc lộ 13C sẽ giúp 2 tỉnh Bình Phước và Đồng Nai có thể rút ngắn khoảng cách di chuyển, đặc biệt là kết nối với hệ thống giao thông quan trọng như Quốc lộ 1A, sân bay quốc tế Long Thành và các cảng biển tại Bà Rịa - Vũng Tàu. Ngoài ra, đây cũng là tuyến đường ngắn nhất giúp Bình Phước kết nối với Quốc lộ 20, khoảng cách từ Đồng Xoài đến ngã ba Dầu Giây cũng sẽ rút ngắn hơn 50 km.
Trong quá khứ, Bình Phước từng lên dự định đầu tư dự án cầu Mã Đà theo quy hoạch dự án làm đường từ trung tâm thị xã Đồng Xoài tới sông Mã Đà bằng ngân sách. Tổng mức đầu tư của dự án là 173 tỷ đồng với riêng hạng mục cầu là 10 tỷ đồng. Và đến năm 2013, Sở Giao thông vận tải tỉnh Bình Phước bắt đầu triển khai dự án. Nhưng khi hoàn thành toàn bộ đường với khoảng 29,5 km, Đồng Nai đã không chấp thuận đề nghị phối hợp để triển khai cầu với tỉnh Bình Phước.
Nhiều cuộc họp nhằm tháo gỡ các vướng mắc đã được tổ chức, giúp 2 tỉnh có thể tìm được tiếng nói chung về kế hoạch triển khai cầu Mã Đã. Tuy nhiên đến nay hơn 10 năm, kết quả các cuộc họp vẫn bế tắc và dự án đã trì hoãn kéo dài.
Theo Báo Đấu Thầu tìm hiểu, trong hơn 10 năm qua, Bình Phước đã triển khai nhiều dự án hạ tầng quy mô lớn nhằm tăng cường kết nối giao thông khu vực tiếp nối Đồng Nai. Gần đây nhất là Dự án Xây dựng đường kết nối ngang Quốc lộ 14 với tuyến ĐT 755 nối ĐT 753 có tổng mức đầu tư 100 tỷ đồng. Song song đó, có dự án đáng chú ý là Xây dựng tuyến kết nối ĐT 753B với đường Đồng Phú - Bình Dương (đoạn Lam Sơn - Tân Phước) có tổng mức đầu tư 180 tỷ đồng…

Đồng Nai vẫn đặt mục tiêu giữ rừng

Trong thực tế, Đồng Nai là địa phương đề ra dự án xây dựng cầu Mã Đà từ rất sớm vào năm 2002. Tuy nhiên khi dự án còn chưa triển khai thì Khu dự trữ sinh quyển thế giới Đồng Nai được thành lập năm 2011. Điều này đã khiến tỉnh này thay đổi hoàn toàn quan điểm về việc xây dựng các công trình có phạm vi ảnh hưởng đến khu vực này.
Khu dự trữ sinh quyển thế giới Đồng Nai có tổng diện tích lên đến 969.781 ha với vùng lõi là 172.223 ha, và vùng đệm là 346.844 ha và vùng chuyển tiếp 450.714 ha. Ba vùng lõi của Khu dự trữ sinh quyển thế giới Đồng Nai gồm Vườn quốc gia Cát Tiên, Khu bảo tồn thiên nhiên - văn hóa Đồng Nai và Khu bảo tồn vùng đất ngập nước nội địa Trị An, được xem là lá phổi xanh lớn nhất, quan trọng nhất khu vực phía Nam với quần thể động, thực vật đa dạng, quý hiếm.
Theo Giám đốc Khu bảo tồn thiên nhiên văn hóa Đồng Nai - ông Nguyễn Hoàng Hảo cho biết, nếu triển khai dự án Quốc lộ 13C và cầu Mã Đà, ít nhất 44 ha diện tích rừng thuộc Khu dự trữ sinh quyển sẽ bị mất đi để đáp ứng nhu cầu xây dựng, chưa kể là một loạt các tác động tiêu cực khác sẽ ảnh hưởng đến tính bền vững của hệ sinh thái này.
Và gần đây, Tỉnh ủy Đồng Nai đã có văn bản hồi đáp về việc xây dựng cầu Mã Đà cũng như tuyến đường kết nối Đồng Nai - Bình Phước. Theo đó, Tỉnh ủy Đồng Nai bày tỏ những lo ngại về các tác động tiêu cực nghiêm trọng đến vùng lõi của Khu dự trữ sinh quyển thế giới Đồng Nai khi triển khai các dự án. Cùng với đó, Tỉnh ủy Đồng Nai cũng thống nhất chủ trương không triển khai tuyến giao thông đi qua vùng lõi của Khu dự trữ sinh quyển. Tỉnh ủy Đồng Nai cũng kiến nghị Chính phủ giao các bộ chuyên ngành cùng UBND các tỉnh trong khu vực nghiên cứu, tính toán thận trọng, kỹ lưỡng để chọn phương án tối ưu, khả thi nhất.
Đồng thời, Chủ tịch UBND tỉnh Đồng Nai Cao Tiến Dũng cũng giao nhiệm vụ cho Sở Giao thông vận tải tỉnh Đồng Nai nghiên cứu điều chỉnh hướng tuyến Quốc lộ 13C đoạn qua Khu dự trữ sinh quyển.
Hiện tại, Viện Chiến lược và phát triển giao thông vận tải (đơn vị nghiên cứu) đã đề xuất 4 phương án triển khai Quốc lộ 13C và cầu Mã Đà để kết nối từ Bình Phước đến Cảng hàng không quốc tế Long Thành (Đồng Nai) và cảng Cái Mép - Thị Vải (Bà Rịa - Vũng Tàu).
Trong đó, phương án tuyến đi từ TP.Đồng Xoài, theo ĐT 753 (khoảng 30 km, đã được đầu tư xây dựng), mở tuyến mới về phía phải đến ranh với tỉnh Bình Dương (dài khoảng 10 km), sau đó tiếp tục mở mới đến ĐH 416 (dài khoảng 12 km), đi theo ĐH 416 khoảng 6 km sau đó đi tuyến mới (dài khoảng 13 km) kết nối vào đường Vành đai 4 được xem là ít ảnh hưởng đến Khu dự trữ sinh quyển nhất. Kinh phí đầu tư xây dựng vào khoảng 1.528 tỷ đồng và cũng là phương án có kinh phí thấp nhất, không có hạng mục cầu. Đây cũng là phương án được Sở Giao thông vận tải Đồng Nai đánh giá phù hợp nhất.